W serii artykułów starałem się pokazać okoliczności "formalne" w jakich kształtował się Zakon A.M.O.R.C., oraz trudności jakie napotykał. Z informacji, jakie znalazłem, można wyrobić sobie pogląd na to, w jaki sposób z pewnej idei jaką miał dr Spencer Lewis uformowała się największa organizacja odwołująca się do Różo-Krzyża. Z artykułów tych można wywieść wniosek, że Zakon A.M.O.R.C. pojawił się nagle i choć odwołuje się do czasów Starożytnego Egiptu, to tak na prawdę ma 100 lat (które dopiero co świętowaliśmy...). Nic bardziej mylnego - H.S. Lewis był członkiem Zakonu Memphis-Misraim i tworząc nową organizację oparł się na tradycji z jaką zapoznał się w Memphis-Misraim. Tradycja ta przełożyła się na symbolikę i rytuały AMORC tak bardzo, że czasami określany jest on mianem wolnomularstwa egipskiego - razem z Zakonem Memphis-Misraim. Co możemy więc powiedzieć o Zakonie Memphis-Misraim?

Początki Zakonu Memphis-Misraim

Alexander Cagliostro

Twórcą masonerii egipskiej był niejaki Alexander Cagliostro, którego historia utożsamiła z Giuseppe Balsamo (wg "wtajemniczonych" ponoć niesłusznie). Był on inicjowany w sekrety Egipskiego Wolnomularstwa przez tajemniczego Mistrza Altothasa, w 1776 roku. W tym samym roku powstał Zakon Iluminatów, który oprócz czterech jawnych założycieli (Weishaupt, von Knigge, Goethe, Herder) miał dodatkowo dwóch tajnych (Franklin i Cagliostro). Egipskie Wolnomularstwo Cagliostra oficjalnie zostało założone w 1785 roku, gdy likwidowano Zakon Iluminatów Weishaupta. Jako ciekawostkę warto podać, że Napoleon Bonaparte był inicjowany przez Cagliostra do Egipskiego Wolnomularstwa i Masońskiego Rytu Memphis, Misraim i Memphis-Misraim które z niego wyszły.

Zakon Misraim

Ryt Misraim powstał w 1803 roku jako rozszerzenie egipskiej masonerii Cagliostro. Legenda założycielska mówi, że Misraim był synem Noego, który po przetrwaniu powodzi opuścił rodzinę i założył Egipt, którego został pierwszym faraonem pod imieniem Menes. On to przyniósł do Egiptu kabałę i architekturę, dzięki której zbudowano piramidy. Po śmierci został złożony do grobowca o siedmiu ścianach ozdobionych planetarnymi symbolami - jest tu wyraźna analogia do grobowca Rosencreutza. Rytuał Misraim miał 80 stopni.

Zakon Memphis

Ryt Memphis powstał w 1838 roku. Był bardzo podobny do Rytu Misraim i miał 88 stopni. Legenda założycielska była jeszcze bardziej bliska do różokrzyżowej i mówiła o egipskim mędrcu o imieniu Ormus, który był arcykapłanem w świątyni Serapisa, został nawrócony na chrześcijaństwo przez Marka w 96AD. Ormus odkrył tajemnice Izydy i Ozyrysa dzięki nowemu objawieniu Chrystusa.

Połączenie Zakonów M-M.

Zakon Memphis-Misraim powstał w 1881 roku z połączenia dwóch bardzo podobnych do siebie organizacji, dodatkowo mających wspólne źródło. Wydaje się, że ryt Memphis był próbą chrystianizacji wcześniejszego rytu Misraim i na tym osadzają się główne ich różnice.

F.U.D.O.S.I. i H.S. Lewis

8 sierpnia 1934 r. Spencer Lewis został inicjowany do 86., 87., 88., 89. i 90. stopnia Memphis-Misraim na spotkaniu założycielskim F.U.D.O.S.I. podczas którego byli obecni przedstawiciele większości organizacji różokrzyżowych z Francji i Belgii. Wszyscy oni zgodzili się z deklaracją, że Ryt Memphis-Misraim jest źródłem organizacji różokrzyżowych. Po tym spotkaniu Spencer Lewis wychodząc z masońskich rytuałów MM stworzył dla A.M.O.R.C. rytuały Różo-Krzyżowe.

Symbole Memphis-Misraim w A.M.O.R.C.

Ołtarz Shekinah

Shekinah oznacza Obecność Boża i symbolizuje mieszkanie lub przebywanie Boga w jakimś miejscu. Jest też traktowana jak jedno z imion Bożych - dodatkowo jest to imię żeńskie, a więc Shekinah można traktować jako żeński aspekt Boga. Oznacza też Ducha Bożego, dlatego w chrześcijaństwie bardzo często utożsamiana jest z Duchem Świętym.

Symbol Inicjacji

Oryginalny symbol różokrzyżowej inicjacji, opisywany już wcześniej przeze mnie, niewątpliwie też wywodzi się z tradycji M-M. On to pojawia się na dokumentach F.U.D.O.S.I. tuż obok symboli M-M.

Symbole Starożytnego Egiptu

Świątynie i monografie A.M.O.R.C. wypełniają symbole Starożytnego Egiptu - przed A.M.O.R.C. żadna organizacja poza Memphis-Misraim nie odwoływała się do tej symboliki, chociaż trzeba przyznać, że ma ona w zasadzie jedynie funkcje dekoracyjne.

Mit założycielski

Choć ryt Memphis w swoim micie założycielskim zbliżył się do chrześcijańskiej Europy jak tylko to było możliwe, to A.M.O.R.C. pobiegł bardzo głęboko w historię - mniej więcej do początków judaizmu, w okolice czasów Mojżesza, bo do faraona Echnatona.

Stroje rytualne

Regalia (stroje rytualne) podobno też wywodzą się z Rytu Memphis-Misraim.

Rytuały

Rytuały A.M.O.R.C. wywodzą się również podobno z Rytu Memphis-Misraim - piszę podobno, bo nie umiem tego ocenić. Nie dotarłem do rytuałów M-M, ale ci, którzy mogą je porównać tak właśnie twierdzą, dodając że:

• po pierwsze: nie oznacza to, że są one kopią rytuałów M-M,
• po drugie: zaznaczają, że Lewis uczynił te rytuały bardziej różokrzyżowymi,
• po trzecie wreszcie: rytuały M-M też są pochodzenia różokrzyżowego, więc jest to niejako powrót do źródeł...

Tak więc w pewnym sensie zataczamy niejako krąg wracając do samych źródeł Różo-Krzyża....

Memphis-Misraim jako depozytariusz Tradycji.

Powiązania Zakonu A.M.O.R.C. z Rytem Memphis-Misraim nie mają natury jakiejś zależności - np. nieuprawnione byłoby stwierdzenie, że A.M.O.R.C. powstał na polecenie M-M, czy jako pewnego rodzaju szkoła wstępna. Również tezy, że nauki, materiały czy rytuały A.M.O.R.C. pochodzą od M-M wydają się nieuzasadnione. M-M niewątpliwie było inspiracją dla Spencera Lewisa, wzorował się na jego strukturze, czy przesłaniu, czerpał z tej samej symboliki i odwoływał do tych samych źródeł, ale raczej nikt nie wysuwał zarzutów, że coś zostało skopiowane, czy też jest podległe M-M (tak, jak to było w przypadku O.T.O.).

Na tak luźny charakter tego związku ma niewątpliwie wpływ natura Zakonu Memphis-Misraim. Przez lata Zakon ten dał początek i wchłonął wiele ezoterycznych idei i prądów. Na pewno do tematu powrócę, bo wydaje mi się niezwykle ciekawy, ale chciałbym tu zauważyć, że podobne i silniejsze powiązania M-M ma z Eleus Cohen, Martynizmem, wspomnianym wcześniej O.T.O., czy też Mystica Aeterna.

Ryt Memphis-Misraim sam bardzo ewoluuje - nawet na wspomnianym spotkaniu F.U.D.O.S.I. mowa jest o wymianie inicjacji pomiędzy przywódcami, co świadczy o jego różnorodności. Mnogość stopni, sposób korzystania i dostępu do nich (praktykujący M-M sam wybiera stopień na jakim pracuje) jest bardzo nietypowy, jak na masonerię.