• nie mogę sobie pozwolić na negatywne opinie o innych grupach (ja nie chciałbym aby ktoś mówił źle o moim Zakonie, więc nie powinienem tego robić o innych, zwłaszcza, że przecież moje informacje nie pochodzą z samego źródła);
• nie powiem "zawsze i tylko A.M.O.R.C.!" - choćby z tego powodu, że nie uważam aby to była organizacja dla każdego (choć większości poszukującym będzie zapewne pomocna);
• ani też o innej organizacji nie powiem "O - ta organizacja jest świetna dla ciebie" - pomijając kwestię, że jednak to A.M.O.R.C. jest najlepszy, to przecież nie wiem, co się dzieje w duszy innych ludzi;
• oraz w ostatecznym rozrachunku - moja odpowiedź powinna jednak ułatwić wybór a nie go skomplikować.

Chcąc jak najlepiej postępować w takich przypadkach staram się też obserwować tego typu dyskusje innych, aby wykształcić w sobie postawę, która faktycznie może pomóc innym. Właśnie przy okazji i dzięki jednej z takich dyskusji dotarłem do strony autorstwa Nicka Farrella "Wybór grupy ezoterycznej" - prezentuje ona bardzo wartościowe ujęcie tematu oparte o kilka dość zaskakujących elementów.

Na wstępie autor zauważa, że dotarcie do grup ezoterycznych dzięki szerokiemu rozpowszechnieniu ezoterycznych informacji, szczególnie w Internecie, jest obecnie stosunkowo łatwe. Każdy ma możliwość porównania informacji o różnych organizacjach, a co ważniejsze również opinii o nich. Tak więc o tym, co można merytorycznie zyskać na przystąpieniu do organizacji zazwyczaj można się dowiedzieć przed wstąpieniem do niej. 

Od czego zacząć?

Przede wszystkim trzeba najpierw usunąć mity, które zgromadziły się wokół ezoterycznych Zakonów i zobaczyć, czym one naprawdę są. Osoby zainteresowane ezoteryką często wierzą, że istnieje jakiś uniwersytet Hogward, lub też Niewidzialne Kolegium, które obdarzyło zaufaniem tylko jedną wybraną organizację i tylko ona jest słuszna - a właściwie "skuteczna", tzn. dysponuje jakimś magicznym panaceum zdolnym przemienić swojego ucznia/członka w istotę oświeconą i doskonałą.

Niestety nic takiego nie ma miejsca. Postęp na duchowej ścieżce adept musi zawsze wypracować sam. Gdyby Bóg (lub ktokolwiek inny) chciał aby doskonałość była osiągana na pstryknięcie palców, to zapewne od razu uczyniłby nas doskonałymi.

Gdy to już zrozumiemy i szukamy jakiejś organizacji, to musimy wiedzieć czym są takie grupy.

Czym jest organizacja ezoteryczna?

W najprostszym ujęciu ezoteryczna grupa to zgromadzenie ludzi, którzy dążą do jakiegoś celu - np. opanowania technik, które podniosą świadomość poszczególnych członków grupy. Grupy zapewniają zbiorowe bezpieczeństwo ludziom idącym ścieżką ezoteryczną. Ludzie w ezoterycznym świecie są przeważnie niezwykłymi ludźmi o niezwykłych wzorcach przekonań. Łącząc się, uspokaja ich fakt, że są inni podobni do nich (czyli, że jednak nie są tacy dziwni, jak im się wydawało).

Grupy ezoteryczne można zasadniczo podzielić na trzy kategorie: hermetyczne, religijne i mistyczne. Grupy hermetyczne skupiają się na strukturze, uporządkowanym rytuale i myśleniu. Grupy oparte na zasadach religijnych są bardziej związane z uczuciem i mają luźniejsze struktury. Mistyczne grupy są rzadkie, ponieważ ścieżka mistyka jest ścieżką samotników, jednak zazwyczaj mają domieszkę dwóch pozostałych. 

Na przełomie XIX i XX wieku grupy magiczne ukształtowały się w dwa główne typy: szkoły i zakony.

Szkoła prezentuje zazwyczaj pewien system mistyczny. Z początku delikatnie wprowadzający różne pomysły, a następnie pozwala ćwiczyć samodzielnie. Od czasu do czasu małe grupy spotykają się, aby wykonywać obrzędy, ale w większości uczniowie zajmują się własnymi przedsięwzięciami. W tym sensie Zakon Złotego Brzasku jest szkołą, bo oprócz inicjacji nie robi wiele w dziedzinie magii. Gdy nauczysz się tradycji ze szkoły, oczekuje się, że będziesz pracował w dużej mierze samodzielnie.

Zakon jest siecią grup, które wykonują rytuały z wykorzystaniem tych samych tradycji lub magicznych języków. Członkowie Zakonu spotykają się w świątyniach lub lożach, co porównać można do franczyzy: opierają się o taką samą podstawową strukturę jak główny Zakon, ale mają pewien stopień autonomii we własnym regionie i względem swoich członków. Czasami zdarza się, że niezadowoleni członkowie odwołują się od decyzji lokalnych zwierzchników do władz centralnych.

Od tamtego czasu sporo się zmieniło w tej klasyfikacji. Przede wszystkim pojawiły się publiczne wystąpienia, coś w rodzaju forum lub otwartej medytacji, na którym omawiane są podstawowe ezoteryczne tematy. Najczęściej jest to forma marketingu i agitacji nowych członków. 

Podobnie do publicznych wystąpień są różnego rodzaju świąteczno-niedzielne ceremonie przypominające nabożeństwa kościelne. Ta forma prawdopodobnie wynika z możliwości skorzystania ze zwolnień podatkowych dla organizacji religijnych, w Polsce praktycznie nieobecna. Przykładem są tu Budowniczowie Audytum. 

Również granica między szkołą a zakonem przez ostatni wiek rozmyła się i niektóre zakony mają programy nauczania, a niektóre szkoły mają teraz różne programy teurgiczne. 

Pierwotne grupy wiccańskie były bardziej organizacjami religijnymi i trochę szkoleniowymi. Obecnie bardziej przypominają zakony i są dobrym przykładem nowoczesnej hybrydy.

Jakim typem jest Zakon A.M.O.R.C.?

Zakon A.M.O.R.C. od samego początku jest pewnego rodzaju hybrydą i choć powstał na samym początku kształtowania się tego typu organizacji, to fakt przetrwania w dobrej kondycji do dnia dzisiejszego świadczy o jego przemyślanej i nowoczesnej konstrukcji.

Można śmiało napisać, że oryginalnie zaprojektowany był jako szkoła - podstawą aktywności członków jest bowiem studiowanie monografii. Edukacja nie polega jednak na wyćwiczeniu jakiś umiejętności, która jest bramą do następnego etapu studiów, więc każdy może dostosować tempo do swoich możliwości i potrzeb - można nawet przyspieszyć studiowanie w szczególnych okolicznościach (nie jest to zalecane, ale czasami są ku temu powody).

Jednocześnie od początku istnienia udostępnia również formę pracy typową dla zakonu - ze spotkaniami w organizmach terenowych. Jest to forma nieobowiązkowa i większość członków z niej nie korzysta. Choć spotkania grupowe nadają zupełnie nowy wymiar afiliacji, to jednak A.M.O.R.C. jest zakonem mistycznym - czyli, jak zostało to wspomniane na początku, skupia zazwyczaj samotników.

Oczywiście wybór organizacji w oparciu o samą strukturę nie jest precyzyjny, ale typowe szkoły mają zazwyczaj dużo pracy własnej, zakony zaś wymagają regularnej obecności na spotkaniach. Zakon A.M.O.R.C. wydaje się tu być uniwersalnym kompromisem, który oferuje szerokie spektrum doświadczeń.

Do innych kwestii związanych z wyboru organizacji wrócę niebawem, bo oczywiście powyższe nie wyczerpuje zagadnienia, ale mam nadzieję, że przybliża nieco naturę naszego Zakonu.