Pracując z hermetycznymi żywiołami (oraz astrologią i kabałą), w kontekście ich związków z charakterem człowieka, zwróciłem uwagę na inny system wywodzący się mistycyzmu sufickiego o podobnym przeznaczeniu. Enneagram (połączenie greckich słów "ennea" - "dziewięć" oraz "gram" - "znak"), bo to o nim mowa, próbuje opisać rodzaje osobowości i relacje pomiędzy nimi. Sam pomysł takiego podziału nie jest nowy, ale Oscar Ichazo, oficjalnie uważany za jego twórcę, uczynił z niego system naukowy wprowadzając go do psychologii, co wyraźnie odróżniło go od innych, podobnych systemów. Wg Ichazo enneagram wywodzi się z tradycji sufizmu, a do świata Zachodu dotarł dzięki tzw. Czwartej Drodze stworzonej i propagowanej przez Georgija Gurdżijewa. Fascynacja Gurdżijewatym systemem wynikała z tego, że pozwala ona wyznaczać kierunki w jakich powinniśmy się rozwijać jako osoby, oraz dostarcza narzędzi pozwalające kontrolować ten rozwój.

Podział na typy.

Podstawową cechą enneagramu jest podział na 9 typów - podane tu nazwy tych typów i ich opisy nie należy traktować zbyt ściśle, bowiem w różnych systemach mogą się one różnić:

1. Perfekcjonista - obowiązkowy, skrupulatny realista. Wymagający krytyk mający zawsze rację. Oczekiwano od niego zbyt wiele.
2. Altruista - ciepły, troskliwy i opiekuńczy. Empata szukający akceptacji. Manipuluje ludźmi, szukając odpowiedzi na pytanie kim naprawdę jest.
3. Zwycięzca - ekstrawertyczny, pełen energii i wiary w siebie. Narcyz dla którego liczy się tylko sukces. Dostosowuje się do innych.
4. Artysta - wrażliwy romantyk. Wyobcowany i niezadowolony, przez co samotny egocentryk. Potrafi rozumieć innych.
5. Badacz - wnikliwy analityk ale i przeczulony na własnym punkcie. Emocje to oznaka słabości. Trudne decyzje podejmuje na chłodno.
6. Sceptyk - lojalny, obowiązkowy i bardzo ostrożny. W niebezpieczeństwie działa instynktownie. Sprawiedliwy i dający wiarę w innych ludzi.
7. Entuzjasta - energiczny optymista. Pełen planów nie znosi przeszkód na drodze. Unika trudności i nie jest zbyt wytrwały.
8. Wojownik - pewny siebie opiekun. Ekspansywny, odważny i gotowy do poświęceń. Niegrzeczne dziecko, które dostrzega tylko skrajności.
9. Mediator - dobry i wrażliwy. Spokój i cisza to jego ulubiony stan. Uparty i nie lubi zmieniać decyzji, którą tak długo podejmował.

Integracja i dezintegracja.

Posiadając jakiś typ osobowości przejawiamy również cechy charakterystyczne dla typów sąsiednich.

Praca z enneagramem opiera się na liniach przedstawionych w symbolu.

Dłuższa linia łączy typy osobowości w kolejności wynikającej z podziału: 

1:7 = 0,142857142857

Trójkąt równoboczny przedstawia triady:

• Trójkę – triadę emocji,
• Szóstkę – triadę intelektu i
• Dziewiątkę – triadę instynktu.

Wędrując po tych liniach (w kierunku: 1–4–2–8–5–7–1) do cyfry po lewej stronie naszego typu idziemy do punktu komfortu, w kierunku integracji naszej osobowości, a w drugą stronę - do punktu stresu (kierunek dezintegracji). Dla trójkąta (3–6–9–3) jest odwrotnie.

Struktura enneagramu.

Widać duże podobieństwo struktury enneagramu do numerologii, kabały, czy astrologii. Podobieństwo jest zwłaszcza silne gdy zestawimy go z numerologią - tam również mamy 9 typów osobowości. Do tego dochodzą spekulacje z ułamkiem 1/7 i wynikającymi z tego zależnościami.

Enneagram, choć źródła ma równie mistyczne co inne wspomniane przed chwilą systemy, został przepracowany z wykorzystaniem metod naukowych. Jednak należy pamiętać, że istnieje również bardziej "mistyczne" podejście do niego.

Osobiście nie widzę większej różnicy pomiędzy zagłębianiem się w któryś z tych systemów - szczególnie w sytuacji, gdy nasze zainteresowania są natury hobbystycznej. 

Poniżej podaję dwa linki do testów - osobom zainteresowanym polecam wypełnić obydwa - mi wyszły różne wyniki, co akurat może świadczyć źle o testach a nie samej metodzie, ale z drugiej strony opisy poszczególnych typów różnią się nieco na tych stronach, więc nie jest to do końca ten sam podział.

https://enneagram.edu.pl/test.php

http://enneagram-test.hanzo.eu